Komunia Św. na rękę oraz tytuł Biskupa Rzymu w świetle prawa kanonicznego

Doktorant na Wydziale Prawa Kanonicznego pisze jak te kwestie są uregulowane przez prawo kościelne. A trzeba wiedzieć, że są. Już wcześniej chwaliłem Twojego bloga i muszę to zrobić jeszcze raz. Zaglądam na tę stronę kilka razy dziennie i muszę przyznać, że naprawdę materiały, które publikujesz są godne uwagi. Bardzo podoba mi się również jeszcze jedna rzecz – żywa dyskusja, która ma miejsce w komentarzach pod każdym z materiałów. To świadczy o tym, że naprawdę wiele osób odwiedza Twoją stronę i że pragną one wymieniać się swoimi przemyśleniami i spostrzeżeniami. Jakiś czas temu zauważyłem, że w tej dyskusji pojawiły się dwa tematy. Mianowicie – udzielanie Komunii Św. przez kobietę w czasie Światowych Dni Młodzieży w Brazylii oraz używanie przez papieża Franciszka tytułu Biskupa Rzymu. I ja również chciałbym się odnieść do tych kwestii.

Komunia Św.

Zgodnie z prawem kanonicznym, należy rozróżnić szafarza Eucharystii i szafarza Komunii Św. Szafarzem jest oczywiście osoba sprawująca sakrament. W przypadku Eucharystii jest nim kapłan, który ważnie przyjął święcenia (kan. 900 § 1 KPK). Z kolei, jeżeli chodzi o szafarza Komunii, należy rozróżnić dwie sytuacje. Mianowicie – warunki zwyczajne i nadzwyczajne. W warunkach zwyczajnych, czyli takich jak zwykle uczestniczymy we Mszy św., szafarzem jest biskup, prezbiter i diakon (kan. 910 § 1 KPK). Natomiast w kan. 910 § 2 KPK postanowiono, że „Szafarzem nadzwyczajnym komunii świętej jest akolita oraz wierny, wyznaczony zgodnie z kan. 230, § 3”. W tym kontekście warto przytoczyć treść kan. 230 § 3 KPK, który posiada następujące brzmienie: „Tam, gdzie to doradza konieczność Kościoła, z braku szafarzy, także świeccy, chociażby nie byli lektorami lub akolitami, mogą wykonywać pewne obowiązki w ich zastępstwie, mianowicie: posługę słowa, przewodniczyć modlitwom liturgicznym, udzielać chrztu a także rozdzielać Komunię świętą, zgodnie z przepisami prawa”. Rozwijając tę myśl należy zauważyć, że w różnych częściach świata istnieją różne warunki. To co dla nas w Polsce jest normalne, w innych krajach, np. w Kazachstanie, niektórych częściach Rosji czy Chin, jest po prostu nieosiągalne. Nie wszędzie bowiem jest wystarczająca liczba kapłanów. Podobnie jest w sytuacjach Mszy papieskich – widocznie w Brazylii istniała konieczność by Komunii udzielała osoba świecka.  

Biskup Rzymu

  Nazwa „papież” nie jest określeniem, które występuje w ustawodawstwie kościelnym. Wystarczy spojrzeć np. na normy dotyczące ustroju Kościoła powszechnego. Przykładowo, w kan. 330 KPK czytamy: ” Jak z ustanowienia Pańskiego święty Piotr i pozostali Apostołowie stanowią jedno kolegium, w podobny sposób są złączeni między sobą Biskup Rzymski, następca Piotra, i biskupi, następcy Apostołów”. Podobnie brzmi również dyspozycja kolejnego kanonu: ” Biskup Kościoła Rzymskiego, w którym trwa urząd udzielony przez Pana samemu Piotrowi, pierwszemu z Apostołów, a który ma być przekazywany jego następcom, jest Głową Kolegium Biskupów, Zastępcą Chrystusa i Pasterzem całego Kościoła tutaj na ziemi. Dlatego, z racji swego urzędu, posiada on najwyższą, pełną, bezpośrednią i powszechną władzę zwyczajną w Kościele, którą może wykonywać zawsze w sposób nieskrępowany” (kan. 331 KPK). Tak więc Biskup Rzymski, to zwrot o charakterze ściśle prawnym. Oczywiście nie ma w tym nic złego by nazywać Biskupa Rzymskiego papieżem. Należy również zwrócić uwagę, że ustrój całego Kościoła ma charakter hierarchiczny. Oznacza to, że Kościół partykularny (np. diecezja) jest zbudowany podobnie do Kościoła powszechnego – tzn. najwyższa władza w diecezji przypada biskupowi diecezjalnemu. W tym miejscu warto jeszcze zwrócić uwagę na kan. 134 § 1 KPK. Otóż zawiera on następującą dyspozycję: „Pod nazwą ordynariusz rozumiani są w prawie, oprócz Biskupa Rzymskiego, biskupi diecezjalni oraz inni, którzy – choćby tylko czasowo – są przełożonymi Kościoła partykularnego lub wspólnoty do niego przyrównanej zgodnie z przepisem kan. 368, jak również ci, którzy w nich posiadają ogólną wykonawczą władzę zwyczajną, mianowicie wikariusze generalni i biskupi, a także – dla własnych członków – wyżsi przełożeni kleryckich instytutów zakonnych na prawie a papieskim i kleryckich stowarzyszeń życia apostolskiego na prawie papieskim, którzy posiadają przynajmniej zwyczajną władzę wykonawczą”. Podsumowując, papież jest jak najbardziej Biskupem Rzymu. Warto również zauważyć, że papieże często używają także innych tytułów, np. Wikariusz Chrystusa (Vicarius Christi), Najwyższy Kapłan Kościoła Powszechnego (Summus Pontifex Ecclesiae Universalis), czy też Sługa Sług Bożych (Servus Servorum Dei).

Przedstawione przeze mnie refleksje są zgodne z prawem kanonicznym. Jeżeli dobrze pamiętam, w jednym z Orędzi Marii Bożego Miłosierdzia Chrystus wspomina, że udzielanie Komunii Św. nie jest zgodne z Jego Najświętszą Wolą. Jednakże prawo kościelne, przynajmniej na razie dopuszcza taką możliwość. Chciałbym prosić o modlitwę w mojej intencji, gdyż przygotowuję się do egzaminu na aplikację adwokacką. Ze swojej strony ofiaruję modlitwę w intencji Admina oraz wszystkich Czytelników bloga. Chciałbym jeszcze podzielić się z Tobą moim pewnym doświadczeniem. Jakiś czas temu dałem ogłoszenie na pewnym popularnym portalu zachęcające do czytania Orędzi Marii Bożego Miłosierdzia. Tego samego dnia odezwała się pewna kobieta, która była żywo zainteresowana Orędziami. Za jakiś czas ogłoszenie wygasło i ponowiłem je. Dostałem kilka niemiłych wiadomość, że „to jakaś sekta” itp. Zignorowałem je tak, jak poleca nam to Chrystus w Swoich przekazach. Wiem więc z własnego doświadczenia, że praca na rzecz rozpowszechniania Orędzi do łatwych nie należy.   Króluj nam Chryste, Paweł